Monday, April 13, 2009

MyUpdate 21

MyUpdate 6-21 (October -November’08)
9th April 2009

Hun rei tak ka chanchin ziak lova ka awm avangin engtia han tan tur nge tih rei fe ka ngaihtuah a. Mihring hi thlarau a chauh hian tisa peng dang hnathawhte hi a khawih tel vek a lo ni a. Hun engemaw chen chau takin Isua hnung ka zui tauh tauh a, hemi chhung hian thil tam tak keima chung mai pawh ni kan chhungkaw chungah thil a thleng a. A chang chuan Pathian laka vui ngawih ngawihna ten min bual a, beidawng em em a awm chang te ka nei thin a ni. Heng zawng zawngah hian belh tur dang ka hriat loh avangin Pathian chu harsa ti chung chungin ka bel tang tang a. Ka hmuh ve theih china thim em em te chu zawi zawiin Pathianin min tih kian sak chho zel a. Tun tum ah hian thla engemaw ti chhunga ka chunga thil thleng thenkhatte han tarlan leh ka duh a, bang lova min tawngtai sak thintute chungah lawmthu ka han sawi leh mawlh mawlh e.

Buddhist ho puithuna
October ni 2 khan University hruaitute huaihawtin Qinghai Province khawpui ber Xining khua atanga Km 25 vel a hla ah Buddhist Monastery hmingthang tak Ta’er si, Kumbum Monastery an tih chu kan tlawh a. He monastery hi a hmingthan nachhan pakhat chu sakhaw inzirtirna hmunpui a nih bakah Tibet hmam hruaitupa D’Lama leh Panchen Lama seilenna hmun a ni. Hemi avang hian Tibet hnam tam takin kumtin an tlawh hum hum a, Chainis ho Buddha ringtu te pawh thlawhtu tam tak an awm reng bawk a ni.

He monastery hi Buddhist ho tan hmun pawimawh tak a ni a puithiam pawh kum 10 atang 80 inkar 600 vel lai an awm a. Tin, sakhaw puithuna avanga zin veivak (pilgrims) ho pawh an kat nuk nuk mai bawk a. He monastery ah hian Temple hrang hrang a awm a, Dharma Protector Temple tih te, Yak Butter Sculpture Temple te, Long Life Temple te, the Great Hall of Meditation tih te an ni hlawm a. Ka sawi duh ber leh ka suangtuahna tikal thuitu chu sakhaw puithuna avanga zin veivak te (pilgrims) kha an ni. Monastery chhungah khan ding leh bawkkhup hian an kal a, a thente chu ding-bawkkhup ringawtin an khua atangin kar khat dawn lai te he monastery pan hian an rawn kal hlawm a. Tin, temple an rawn thlen hnuah pawh nilengin temple hmaah vawi tam tak bawkkhup leh thingthi in an hun an hmang a. Hetiang a khawvawt leh kawng thui pawh sawi lova mahni hrehawm pawh pawisa lova an awmna chhan hi an biak Buddha hian mal a sawm an beisei vang a ni. An sum leh pai tam tak tak puithiamte an pe a, malsawmna dawn an beisei vang ani. Buddhist sakhua hi “in bazaar tawn” (trading religion) sakhua ti ila kan tisual tam lovang. Ngaihtuahna a ti kal thui hle a, tlawn ngai lo Pathian ka nei a ni tih min hriatnawn tir in ka hria a, min hmangaih avangin ka tan a thi a, thihna hnehin a tho leh a, hei hi ka tan a tawk a ni tih ka hriat avangin ka chhanglet ve a, chuta tang chuan a hausak renrual loh min chentirtu Pathian ka nei hi ka lawm hle.

Natna tihbaiawm khawih phalin
October thla tantir khan ka nu damdawiinah an dah thu min rawn hrilh a, June ni 30 a ka pa nen an accident avanga an enkawlna damdawi a ei a huat vangin a taksaah nasa takin harsatna a thlen a. A ka chhungte a pan a, a sam te a tlakawlh a, a nunna atan pawh hlauhthawn awm hial khawp a na in damdawi inah dah luh a ni a. Hetia rilru hrehawm taka kan chhungkua kan buai lai hian ka pa chu Lymphoma (Be cancer) a nei a ni tih doctor ten an hmu chhuak tih ka nauvin min rawn hrilh a. Ka nu damlohna avanga rilru nuam lo taka awm lai a ka pa cancer thu kan hriat meuh chuan sawi tur reng reng hi ka hre lova. Ka ngawi tawp mai a ni!! Suangtuahna thui tak a kal a, ka rilru a zawhna lo lut hmasa ber chu “Lalpa engatinge?” tih hi a ni. A chhanna ka nei lo tih ka hria a, harsa ti tak chung leh rilru na tak chungin Pathian phal loh leh hriatloh kan chungah thil a thleng ngai lo a ni tih chu pawm turin ka infuih tang tang a, kan chhungkua pawh kan infuih tawn nasa hle.

Hetia rilru a phurh nei ru reng chung hian Pathian chakna ringin ka nitin nun ka hmang chho ve zel a. A chang chuan ka dinhmun harsa ka ti lutuk te hi Kristiana Vanram kawngzawh a lungaihna chirhdup a a tla ang te khan ka inngai a, zawi te te hian ka pil riai riai in ka hria a, “Lalpa min khai chhuak rawh” tiin Pathian ka au mawlh mawlh reng thin. Hetia chau tak chung hian Pathian khawngaihna zarah ka hna thulh lovin, ka Chinese zirte, ka Free-talk te, ka naute ka hmuh thin te leh ka thian kawm te thulh lovin ka kal ve tek tek thin a. Chak loh chung chunga ka ti chung pawhin Pathian min hruaina leh awmpuina hi ka dawnna hi ka hmu fo thin. Mi tamtakin kan chhungkaw dinhmun min hriatpui a tawngtaina hi van lamah a chho mur mur mai a ni tih pawh ka hria a, min tawngtaipuitute avang hian nasa takin tih chakin ka awm ni ngeiin ka hria.

Passport Siamthar tirin Beijingah
Kum nga chuang Chaina ramah ka awm chhungin an ram khawpui ber Beijing kal lovin ka awm a, mahse ka passport a thih dawn avangin siamthar tir a ngaih zarah tulna avangin November ni 6 ah Xi’an chhuahsanin ah Beijing ka han tleng ve a. Ni 9 zanah ka awmna Xi’an lamah ka haw leh a. Ka cham chhungin ka thiannu Grace in a inah phal takin min thleng tir a, chu mai pawh ni lovin ka hna ber passport ka siamtirna tur a ka kal dan tur te ka bazaar dan tur te min lo ziah chhuah sak vek a harsatna leh buaina nei lovin mahni khua ang mai a han khawsa theiin min siam a ka lawm hle.

Ka passport form te ka thehlut a, vanneih thlak takin Passport Officer kha Shillong Don Bosco a zir chhuak a lo ni leh zel a. North east mi ka nih avangin ka lakah a lo tha em em leh zel a. Pathian min hruaina a ropui ka ti. Beijing kal remchangah tiin Temple of Heaven te, Tian ‘an men Square te, Forbidden City te, Great Wall te, Olympic Village te ka han tlawh ve a vannei ka in ti hle.

Cultural Dinner vawi li na

He university a ka thawh kum hnihna atang khan ka thawhna University a thawkve foreign teachers ho ten kan inhmelhriatna tha tak ni a hria in Cultural Dinner ka inah ka huaihawt thin a. November ni 28 khan ka inah ram dang atang local zirtirtu ten mahni ram ei siam theuh keng khawmin chaw kan ei khawm a nuam kan ti thlang hle.

Ka chanchin rawn tarlan hi a rei deuh tawh a chhiartute hriatthiamna ka han dil e. Ka sawi tawh ang khan ka nun a chauh em a vangin ka rawn thawn chhuak thei ngang lo a ni e. Ka theih angin ka rawn ziah chhunzawm zel ang.

3 comments:

  1. I rawn blog leh thei tawh a, a lawmawm e. Ka la chhiar chhuak hman lo - i post chungchangah ka comment hman rih lo.. :)

    ReplyDelete
  2. Ka blog khat hle chung pawhin min lo chhiar sak thin a ka lawm hle mai. It's quite encouraging... thanks!!

    ReplyDelete
  3. Ka han hriat chak zawng chu; Budhism chungchang i rawn sawi hian, an sakhaw zirtirna atang hian ethical zawngin enge an an? tih hi a ni. Mizoramah Kristianna atangin khawvela ethical ropui ber neitu kan nihna lang si lo hi tunlai chu ka vei ve fu mai. nice post

    ReplyDelete